Cát san lấp là nguyên liệu thường dùng trong xây dựng. Vì thế bạn cần nắm vững các tiêu chuẩn cát san lấp để đảm bảo an toàn và nghiệm thu công trình. Chúng ta sẽ cùng tìm hiểu ngay về các tiêu chuẩn ấy trong bài viết dưới dây.
Thế nào là cát san lấp? Công dụng trong xây dựng của cát san lấp
Trước khi tìm hiểu và những tiêu chuẩn cát san lấp ngày nay, bạn cần biết được những điều cơ bản về cát san lấp. Chúng ta sẽ bắt đầu với việc xác định xem cát san lấp là nguyên liệu gì và nó cần thiết như thế nào trong các công trình xây dựng.

Tìm hiểu sơ qua về cát san lấp
Cát san lấp là một loại nguyên liệu quan trọng, những các dạng đất yếu cần dùng cát san lấp để làm lớp đệm. Đất yếu là những lớp đất có chiều dày nhỏ hơn 3m. Có thể nói, cát san lấp sẽ thay thế cho những lớp đất rời, mềm như đất cát pha, than bùn, đất sét nhão…
Cát san lấp cũng có nhiều loại. Ở Việt Nam phổ biến cát đen có màu nâu sẫm. Cát đen mịn bóng được khai thác ở nơi có lớp bồi tích phù sa.
Người ta sử dụng cát san lấp bằng cách thay thế hoàn toàn lớp đất yếu hoặc bỏ đi 1 phần nào đó rồi nén chặt bằng các hạt cát thô. Phương pháp này không tốn quá nhiều chi phí hay cần đến máy móc hiện đại.
Công dụng trong xây dựng của cát san lấp
Qua phần tìm hiểu sơ bộ, có lẽ các bạn đã phần nào đoán ra được vai trò của cát san lấp. Chúng ta sẽ tổng hợp lại một số tác dụng chính sau đây:
- Tạo độ cứng cho lớp nền, đây là nền móng để tạo ra các công trình xây dựng vững chắc không lo sụt, lún…
- Cát san lấp khi được nén chặt giúp tăng thêm lực ma sát. Ma sát lớn đồng nghĩa với việc giảm sự trơn trượt và kết cấu trở nên ổn định hơn.
- Cát san lấp có tác dụng giảm bớt độ sâu của móng và giảm được khối lượng vật liệu để tạo ra nền móng vững chắc.
Người ta san lấp mặt bằng ở nơi đất yếu, tạo ra nền móng vững chắc. Sau khi hoàn thành, các công trình như nhà ở cao tầng dù trải qua nhiều năm cũng không lo bị sụt, lún
Tiêu chuẩn cát san lấp chính xác và cập nhập mới nhất
Hiện nay chưa có tiêu chuẩn cát san lấp chính thức nào đối với các công trình. Tuy nhiên người ta sẽ dựa vào tiêu chuẩn cát xây dựng để xác định những yếu tố cần thiết cho cát san lấp, tuy nhiên những yếu tố này chỉ mang tính tương đối.
Không phải công trình nào cũng có tiêu chuẩn giống nhau mà phải phụ thuộc vào từng kiểu công trình, từng hạng mục riêng, xác định những đặc tính cụ thể. Tóm lại, muốn làm ra một bộ tiêu chuẩn riêng cho công trình, chúng ta cần các chuyên gia thí nghiệm và đánh giá.
Việc mà chủ công trình cần biết đó là nắm được tiêu chuẩn lấy mẫu cát san lấp để đem đi nghiệm thu:
- Lấy mẫu thử cát san lấp với khối lượng tối thiểu 50kg trong 100m3 cát
- Lấy cát ngẫu nhiên ở 3 vị trí khác nhau trong cùng một loại. Sau đó, bạn trộn chúng lại với nhau, đóng gói chắc chắn và niêm phong cẩn thận rồi đem tới phòng thí nghiệm.
- Bước cuối là nhận kết quả thí nghiệm để làm căn cứ đánh giá.
Trong 100m3 cát san lấp, bạn hãy tiến hành lấy mẫu ở nhiều vị trí khác nhau. Điều này giúp các nhà thí nghiệm đánh giá chính xác hơn.
Một số lưu ý mà bạn cần nắm rõ:
- Mẫu thí nghiệm cát san lấp cần được đưa đến những cơ sở thí nghiệm uy tín để thực hiện kiểm tra và đánh giá
- Mẫu thí nghiệm cần được lập biên bản và niêm phong trước sự đại diện của các bên
- Cơ sở thí nghiệm cần có nơi lưu trữ mẫu nghiệm thu trong xây dựng đạt tiêu chuẩn
- Cần lấy mẫu thật chuẩn để có kết quả thí nghiệm chính xác
- Một số tiêu chuẩn lấy mẫu có thể áp dụng cho cát san lấp dựa trên tiêu chuẩn cát xây dựng như:
- TCXD 127, TCVN 7570:2006
Một số điều cần chú ý khi chọn cát san lấp
Trước khi mua cát san lấp, bạn có thể dựa vào một số tiêu chí sau:
- Không chọn các loại cát bẩn và có lẫn nhiều tạp chất. Nếu bạn đã lỡ mua về thì có thể phải dùng nhiều công sức và tiền bạc để tiến hành sàng lọc
- Tuyệt đối không dùng cát nhiễm phèn hoặc bị dính dầu mỡ làm cát san lấp. Vì cát san lấp có tác dụng làm lớp nền chắc chắn, một lớp nền chất lượng sẽ tạo ra một ngôi đẳng cấp.
- Không dùng cát biển để làm cát san lấp. Lưu ý này có thể không phải một tiêu chuẩn cát san lấp, nhưng là điều chú ý đặc biệt. Cát biển mặn sẽ rất dễ gây ăn mòn cho công trình của bạn. Hãy sử dụng loại cát mịn bạn nhé.
Mặc dù hiện nay vẫn chưa có tiêu chuẩn chính xác, nhưng có lẽ trong tương lai, nhà nước ta sẽ xây dựng tiêu chuẩn riêng cho mục này. Hiện tại, bạn vẫn nên thuê các chuyên gia xây dựng tiêu chuẩn cát san lấp cho công trình riêng của mình.